Ngôi làng cổ trong lòng thành phố Huế

Phường Thủy Biều, TP Huế ngày nay là sự hợp nhất của hai làng cổ thời xưa là Nguyệt Biều và Lương Quán. Thủy là nước, Biều là cái bầu nên có thể hiểu nôm na Thủy Biều tức là cái Bầu Nước. Phải chăng tên gọi này xuất phát từ vị trí ba mặt Thủy Biều đều được bao bọc bởi dòng sông Hương thơ mộng?

Con đường rợp bóng cây xanh, đậm chất thôn quê. Ảnh: doanhnhansaigon

Với vị trí ấy, có lẽ không nơi đâu trong thành phố Huế có được may mắn tiếp cận dòng sông Hương từ nhiều góc độ mà đẹp và lạ như ở Thủy Biều. Lên đồi Vọng Cảnh - ngọn đồi nằm giữa khúc uốn sông Hương sẽ mang đến cho bạn góc nhìn tuyệt đẹp về thiên nhiên trữ tình xứ Huế. Từ đây nhìn sang bên kia sông là điện Hòn Chén, chùa Thiên Mụ và cầu Tràng Tiền.

Cách trung tâm thành phố khoảng 4 km về phía tây nam, phường Thủy Biều ngày nay còn lưu giữ được nhiều công trình kiến trúc cổ, độc đáo, trong đó phải kể đến đấu trường Hổ Quyền Voi Ré. Trải qua 183 năm, đấu trường có dáng hình vành khăn này vẫn còn nguyên vẹn với thành trong, thành ngoài, khán đài, cổng vào và bậc đá, khiến du khách đến thăm có thể hình dung phần nào về những trận đấu sống còn giữa voi và cọp năm xưa.

Nhưng điểm nhấn ở Thủy Biều có lẽ là hệ thống nhà rường cổ hơn 100 năm tuổi. Đây là loại nhà có nhiều rường cột, rường kèo và trong không có vách ngăn với lối kiến trúc theo chữ Đinh, Khẩu hoặc Công. Đa số ngôi nhà rường ở Huế được đặt về hướng nam, làm từ gỗ kiền, gõ hoặc mít rừng.

Nhà rường là kiến trúc tiêu biểu ở Huế. Ảnh: sotaydulich

Là nét kiến trúc tiêu biểu của Huế nên đến với Thủy Biều bạn sẽ được tận mắt chiêm ngưỡng các hình mây cuộn, hoa lá hoặc đường diềm trang trí chạm trổ tinh vi trên các đòn, kèo, xà, cột như họa nổi. 

Để chống lại khí hậu khắc nghiệt miền Trung, những ngôi nhà rường ở Huế được lợp bằng ngói liệt, với hai lớp dày chồng lên nhau. Nhờ vậy, mùa hè mát mẻ còn mùa đông thì ấm áp. Mái nhà có độ dốc lớn nên chống được những cơn bão mà không hề bị sụt ngói. Bịnh dị, đơn sơ nhưng bất kể ai bước vào nhà rường ở Huế cũng dễ dàng nhận thấy kiến trúc vững chắc, thiết kế tiện nghi của mỗi ngôi nhà, đặc biệt là không thể thiếu sân vườn trước mặt.

Các khu vườn ở Thủy Biều gần như không rào, chỉ có những hàng cây xén thấp phân định vườn nọ với vườn kia như một ý nghĩa tượng trưng. Trong các loại cây trái ở đây, hấp dẫn nhất là cây thanh trà – một loại bưởi đặc sản của Huế.

Bưởi thanh trà tuy không to và nặng nhưng róc vỏ, có vị ngọt thanh và không có dư vị đắng khi uống nước sau ăn. Dẫu chỉ thu hoạch một mùa nhưng quanh năm bưởi thanh trà mang đến cho làng quê ở Thủy Biều những vẻ đẹp khác nhau.

Thanh trà từ lâu đã trở thành đặc sản ở Huế. Ảnh: thuathienhue.gov.vn

Mùa xuân là màu trắng xóa của những chùm hoa bưởi ngát hương, mùa hè là màu xanh mơn mởn của những trái bưởi non. Thu đến, Thủy Biều mời gọi bằng những cây thanh trà trĩu quả, vươn cành phủ rợp đường làng, lủng lẳng, đong đưa trên đầu du khách. Đông về, cây ấp ủ chờ nắng xuân chiếu rọi.

Vào bất cứ thời điểm nào, chỉ cần bước vào những khu vườn trồng thanh trà nổi tiếng ở Thủy Biều, du khách đều có thể đắm mình trong không khí mát rượi, thanh bình của làng quê xứ Huế. Và sẽ chẳng thể nào quên được nếu bạn được một lần cảm nhận hương vị thơm, ngọt, mát của giống thanh trà trứ danh.

Đến Huế, hãy dành thời gian ghé lại Thủy Biều để được hòa mình vào khung cảnh thơ mộng với những con đường làng rợp bóng cây, điểm xuyết những mái ngói, những ngôi nhà rường cổ kính, yên bình cư ngụ trong một thiên nhiên xanh rờn hoa trái.

Vy An